vendredi 26 septembre 2014

Peton e vincent



Las enquèstas de las costièras :
UÈI :

E  LO VINCENT 

RENCONTRÈT LO «PETOUN» DE BOSIGAS! 

(Petoun l'avi, de segur...)




















 Vincent VAN GOGH 1853-1890"Barques sur la plage"- Peint en 1888Aquarelle, Ermitage Saint Pétersbourg,


Vaquí lo tablèu plan conegut  que presenta quauques barcas sus una grava qu'es segurament la de Santas Marias de mar - al ròdol que se ditz encara uèi la Grand plaja.
Mas uèi a fòrça cambiat, se i vei lèu pas pus gaire de barcas, la mar a rosigat la grava e per la parar, los servicis maritims l'an clafida de peiradas, de restancas. D'estiu es amagada per de longas renguetas de carri campatges (mas o cau pas tròp dire, qu'aquò benlèu fariá fugir los toristas).



                                    





Extrach d'una letra de Vincent a son fraire Teo


Lo paure Vincent ne'n coneisseriá pas pus rès...


1888 - Es d'aquèu temps que lo Van Gògh èra Arlatenc e se ditz qu' anava crocar quauques dessenh a l'entorn d'aquela plaja.
O sabetz, van Gògh pintrava pas jamai sus plaça, fasiá pas que de crocadissas ont marcava simplament las colors de totas letras.
Es a l'ostau que pintrava e podiá antau far mai d'un tablèu ; aquí l'aqüarèla que se tròba al musèu de Sant Petersborg , lo meteis tèma pintrat a l'òli es a Amsterdam e existís quauques mai declinasons tiradas d'aquelas.





Pierre Lebris : Lo pòrt daus paures a Balaruc -Un crocadissa dau biais de Van Gogh


1888 - Es d'aquèu temps tanben, que quasi totes los pescadors de l'estanh de Tau se n' anavan per tot l'estiu faire a la traïna a la mar. Pels graus de Seta, la barca cargada de tot çò que caliá, lo pescador e la familha tota partissián per la sason sus un canton de grava, entre Agde fins au Ròse. Partissián sovent a mai d'una barcas amb lo cosin, lo conhat o lo vesin, e de segur las familhas . De junh a setembre cabanejavan, traïnavan ensem e subretot s' asseguravan de far manjar lor mond.





 

Una traïna a Menton : Avau tanben se fasiá en familha

Antau se pòt pensar aisidament que lo Vincent posquèt rencontrar los bosigauds a l'asard d'una passejada e d'aquí a dire que las barcas de  Vincent son aquelas de Bosigas... i a gaire.


Pel còp aquò se pòt plan...
D'una avèm l'assegurança que de Bosigauds anavan cada annada far la traïna d'estiu a las Santas.
De doas, per un qu'a la vista las barcas dau tablèu son pas de bètas de las Santas, ni de Martegalas, que jamai de la vida foguèron fargadas antau.




Conclusions:

Per las barcas:
     L'enquèsta es totjorn dubèrta, mas se passatz a l'estacada dau musèu a Bosigas, poiretz i veire a l'encòp, una bèta dau Lengadòc e una Provençala, antau veiretz que tot aquò es pas de la trufadissa. 
 E mai, agachatz plan las colors de las betas e me dirètz s'aquò vos ditz quicòm.





«L'Amitié» a la bona dins lo labech , davant Bosigas e patronejada per P Lebris.( Photo Patrici Terraz , de Marselha)

Per Van Gogh:
      Podètz anar veire Pecout qu'a fa un  trabalh gròs sus Van Gogh e que ne'n parla fòrça plan . 

 Sul siti de l'universitat Monpelhièr III


Per la recèpta:  
      E per demorar dins l'esperit «Traïnaire 1888», vaquí lo plat costumièr, per pas dire de cada repais, das cabanejaires : l'Aigasau.
 
 L'AIGASAU:
Pas complicat mas, cal aver la man, la mar e de peis fresc.

Una ola amb un fuòc en dejós, emplenar l'ola d'aiga de mar, far bolhir.
S' avètz de patanas e d'autres legums, los pelar e los escampar dedins , e subretot i escampar tanben de peisses fresc que venetz de trainar.
Quand la patana es cuècha, lo demai l'es tanben.
Servit antau es lo melhor. 
S'avètz d'òli servissètz amb d'òli, s' avètz d'alh amb un alhòli.



Pel LEXIC
- Grava [gravo]: la grève, la plage
- Carricampatge [caricampatché]: "camping car"- de Carri: véhicule et Campatge: camping
- Restanca [rèstanco] , Peirada: Digue, Enrochement
- Arlatenc: d'Arles
- La Traïna [traïno]: Senne de plage -Technique de pêche qui consiste à déployer un long filet depuis la plage en encerclant le banc de poissons et à tirer les deux ailes du filet, à la main, depuis la plage- Se dit Boleg [boulètch] ou encore Bolejon [boulètchou] sur l'étang de Thau
- Cabanejar [cabanetcha]: Cabaner – construire et vivre dans une cabane
-
Bèta : Nacelle , barque à fond plat en general utilisée dans les etangs , Celles des etangs du Languedoc sontde formes et de construction diférentes des Provençales.
-Patronejar : menar la barca.
- Labech : Aura d'estiu que bufa de tantòst e ven dau sud oest

Aucun commentaire:

Enregistrer un commentaire